به گزارش پایگاه خبری کارگر ایرانی «ایونا»، حجت الاسلام والمسلمین مرتضی جوادی آملی در نشست خبری با رسانه ها اظهار داشت: پژوهش و تحقیق ریشه در ژرف نگری و عمق یابی پدیده ها و حقایق نظام تکوین دارد؛ بهرحال داده های بیشتری از هرآنچه در نظام هستی است، با پژوهشگری و تحقیق می تواند به جامعه برگردد و محصول تحقیق بایستی که کارآمدی و اثربخشی در فضای اجتماعی باشد.
او ادامه داد: ژرف نگری و تحقیق و لایه برداری از حقایق اعتباری و تکوین، مسئولیت پژوهشگران است و هرچه این لایه برداری، عمق یابی و ژرف نگری شود، آثار مثبت و ارزشمند بیشتری نصیب جامعه می شود.
برخی نگرش های عمیق و ژرف را بدعت می شمارند
رئیس بنیاد علوم وحیانی اسرا گفت: برخی نگرش های عمیق و ژرف نگری بویژه در مباحث الهیاتی و فلسفی و عرفانی را برنمی تابند بلکه آن را بدعت می شمارند، و همین سبب کندشدن فضای تحقیق می شود. این دسته افراد گمان می کنند با همین عقل ابتدایی فطری می توانند حقایق را آنگونه که هست بیایند و بشناسند.
او بیان داشت: همگان باید عمق یابی و ژرف نگری و توسعه مباحث نظری را اصل بدانیم که هرچه پژوهش ها عمیقتر باشد و لایه های زیرینی از این حقایق و پدیده ها بهتر کشف شود، کارامدی آن بیشتر خواهد بود.
جوادی آملی، تحقیق و پژوهش را سرّ پیشرفت دانش های علوم اسلامی دانست و گفت: ژرف نگری در همه رشته های علوم اسلامی وجود داشته و تحقیقاتی که بعدا به صورت کتاب ارائه می شد شاهد براین مدعاست و لذا ژرف نگری و عمق یابی و برداشتن لایه های زیرین، اصلی است که باید در جامعه پذیرفت و بر آن اصرار داشت تا جامعه پژوهشگر و محقق بار بیاید و متعالی شود.
او خاطرنشان کرد: آیت الله جوادی آملی سعی کردند علم را به معنای واقع بشکافند و آنچه از پیشینیان یافتند محصول اولی است و لذا هرگز به آن اکتفا نکردند بلکه چندگام جلوتر رفته و در این تحقیقات به «تحریر علم» پرداختند.
استاد حوزه علمیه قم ادامه داد: «تحریر علم» غیر از شرح، تحشیه، تعلیقه، تقریر و ایضاح است. در حقیقت «تحریر علم» یک هنر و نیازمند تسلط کامل است تا دست و پای علم را باز کند. بنابراین آیت الله جوادی آملی، رسالت خود را تحریر علم می دانند و کتابی که اخیرا در چهار جلد رونمایی کردند، تحت عنوان «تحریرالاصول» بود.
جلد ۶۱ تفسیر تسنیم زیرچاپ رفت
او با بیان اینکه بازشدن علم محصول فعالیت عمیق پژوهشی است، در عین حال از زیرچاپ رفتن جلد ۶۱ تفسیر تسنیم خبر داد و تصریح کرد: مباحثی که در جایگاه تفسیر انجام می شود، درواقع «تحریر معارف قرآنی» است.
جوادی آملی در بخش دوم سخنان خود به بیان نسبت رابطه علوم انسانی و علوم اسلامی پرداخت و گفت: علوم اسلامی، آن دسته از علومی هستند که برگرفته از منابع وحیانی اند و این استنباط به گونه ای اتفاق می افتد که در سطح یک علم مطرح می شود. بنابراین رسالت حوزه های علمیه این است که در ابواب و بخش های مختلف علوم اسلامی بکوشند و هرآنچه از جایگاه منابع وحیانی بوسیله عقل و نقل می توانند استنباط کنند در قالب علمی ارائه کنند.
او با ذکر این مطلب که این تلاش و این علوم مستقیما به جامعه بازنمی گردد، یادآور شد: این استنباط و اجتهاد اگر به علوم انسانی تبدیل نشود، کارآمدی مستقیم برای جامعه نخواهد داشت.
رئیس بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء ادامه داد: مراکز حوزوی که علوم اسلامی تولید می کنند، منبعی است تا علوم انسانی مبتنی بر آن ساخته شود و علوم انسانی با مهارت های لازم به عرصه اجتماع آمده و مفید و کارساز باشد.
نمایندگان مجلس باید فهم صحیحی از منابع اسلامی داشته باشند
او فقه را مولود حوزه های علمیه دانست و با اشاره به سخن حضرت آیت الله جوادی آملی که «قانون اساسی برگرفته از قانون نانوشته تحت عنوان فقه است»، گفت: منطقی که در ابتدای انقلاب اتفاق افتاد و اینها آمدند مبتنی بر علوم اسلامی، علم انسانی تحت عنوان حقوق و قانون ساختند که البته تجربه اولیه و کار سنگینی بود. اگر این منطق ادامه می یافت و کسانی در مجالس قرار می گرفتند که فهم درستی از فقه و فلسفه و کلام اسلامی داشتند، مسیر قانونی کشور به گونه دیگری می رفت. اینکه از اقشار مختلف دعوت می شود، کار پسندیده ای است و همه باید در مجلس نماینده داشته باشند اما اصلی ترین حیثیت برای نمایندگان این است که بتوانند مبتنی بر منابع و مصادر اسلامی، قانونی تنظیم کنند که برای جامعه مفید باشد.
بین علوم انسانی و اسلامی گسست و شکاف وجود دارد
جوادی آملی با بیان اینکه امروز بین علوم انسانی و علوم اسلامی «گسست» وجود دارد، عنوان کرد: دو نقص عمده در این زمینه وجود دارد؛ تولیدکنندگان علوم اسلامی الزاما توجهی به علوم انسانی ندارند که باید این نقص به درستی شناخته شده و برطرف گردد. نقص دیگر اینکه علوم انسانی ملهم و متاثر از علوم اسلامی شکل نمی گیرد.
او با بیان اینکه علوم انسانی تولیدشده در کتابخانه ها خاک می خورد، گفت: صرف اینکه بگوئیم شورای نگهبان بررسی می کند که مخالف قانون اساسی و شرع نباشد که نمی تواند قانون اسلامی ایجاد کند و لذا محصول آن می شود بانکداری اسلامی و امثال ذلک.
راهکار رفع شکاف بین علوم انسانی و علوم اسلامی
استاد حوزه علمیه قم عنوان کرد: حوزه های علمیه باید ناظر به علوم انسانی تولیدات خود را ارائه کنند و صاحبان علوم انسانی هم ملهم و متاثر از علوم اسلامی، ساحت های خود را بسازند.
او ادامه داد: پژوهش ها باید مبتنی بر منابع وحیانی و عمیق باشد و لذا ژرف نگری و نگرش های عقلی خاص در کارهای پژوهشی بنیاد است و تدبر را به عنوان روش در کار خود دنبال می کنیم.
جوادی آملی در ادامه سخنان خود با اشاره به شخصیت جامع آیت الله العظمی جوادی آملی گفت: اکنون در آرشیو بنیاد اسراء، دستخط هایی از ایشان مربوط به ۶۰ سال قبل وجود دارد. حضرت آیت الله جوادی آملی از سال ۱۳۳۰ شروع به نگارش کردند و این قلم زدن همچنان ادامه دارد. ایشان در طول این ۷۰ سال، هم کار قلمی کردند و همزمان کارهای بیانی و بنانی هم داشتند.
او در مورد تفسیر «تسنیم» هم گفت: این پروژه از ۴۰ سال پیش آغاز شد و به طور مداوم بدون انقطاع در حوزه و مسجد اعظم اتفاق افتاد.ما باید این سرمایه عظیم را قدر بدانیم و محترم شماریم و آن را سرمایه ملی بدانیم. این سرمایه متعلق به اسراء نیست بلکه متعلق به جهان اسلام است.
تفسیر تسنیم سال آینده به اتمام می رسد
رئیس بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء خبر داد: تفسیر تسنیم پایان شهریورماه سال آینده خدمت استاد جوادی آملی تقدیم خواهد شد و انشاء الله تا پایان سال ۱۴۰۱ به جامعه اسلامی عرضه خواهد شد.
او در پاسخ به سئوال شفقنا در مورد راهکار رفع شکاف بین حوزه علوم اسلامی و علوم انسانی گفت: نسبت بین حوزه و دانشگاه، نسبت حقیقی و منطقی است و چون این نسبت به درستی برقرار نیست، این گسست طبیعی است. هرکدام راه خود را می روند درحالیکه نمی توانیم تولید را یکجا داشته باشیم و منبع و مصدر را جای دیگر؛ که متاسفانه این وضعیت درحال حاضر وجود دارد.
شرایط کنونی محصول دوری از اندیشه امام راحل است
جوادی آملی گسست بین حوزه و دانشگاه را بزرگترین آفت دانست و ادامه داد: حوزه باید معطوف به علوم اسلامی، پژوهش های خود را انجام دهد تا مثمر ثمر باشد و صاحبان علوم انسانی باید خود را به اندیشه اسلامی و علوم اسلامی نزدیک کنند، همانگونه که قانون اساسی خود را به فقه نزدیک کرد گرچه چالش های فراوانی وجود داشت و وجود دارد و هرچه بگذریم این چالش ها بیشتر نمایان می شود. اما اگر مسیر امام را ادامه می دادیم و نظام قانونی کشور را با فقه می بستیم، هم فقه خود را به قانون نزدیک می کرد و هم قانون خود را وابسته به فقه می دانست و جامعه نفع بیشتری را می برد. مساله این است که متاسفانه از اندیشه امام راحل دور شدیم و هم اکنون هم این شرایط هم وجود دارد.
او در پاسخ به سئوال دیگری در همین زمینه گفت: می بایست سازوکارهای جدی به فقه سیاسی اضافه شود. نوع اصول قانون اساسی باز شده است اما اصل ولایت فقیه باز نشده است و این نیازمند تشریح و تبیین است.
هرمقدار از اسلامیت و جمهوریت کاسته شود، خیانت به امام و خون شهداست
رئیس بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء ادامه داد: جمهوری اسلامی، امانت امام راحل و خون شهدا و فداکاری ملت است که این میراث بزرگ باید برای جامعه اسلامی بماند. هرمقدار از اسلامیت و جمهوریت کاسته شود، خیانت به امام و خون شهداست و هرچه این دو عنصر تقویت شود، نزدیکتر شدن به اندیشه و آرمان امام است.
او گفت: برای تبدیل فقه به علوم انسانی باید ارتباط بین دو حوزه دانشی برقرار شود و الا هرچه حوزه تولید کند و صاحبان علوم انسانی به ان توجهی نداشته باشند، خسارت است.
تا عدالت در جامعه تثبیت نشود نباید انتظار تحقق آرمان های اسلامی را در جامعه داشت
جوادی آملی در پاسخ به سئوال دیگری درباره اینکه چرا ۴۰ سال از انقلاب می گذرد و شاهد اقدامات زیادی از تحقیق و پژوهش و تولید علم در موسسات و مراکز حوزوی هستیم اما جامعه از دین دورتر می شوند، گفت: رسالت انبیای الهی برپایی عدالت در جامعه بود. درست است که مسائل تربیتی و اخلاقی فراوانی از منابع وحیانی داریم اما کف همه اینها عدالت است. تا عدالت اتفاق نیفتد، اینها رقم نخواهد خورد. تا عدالت سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و … در جامعه تثبیت نشود، انتظاری از این حرف ها نداشته باشید. چون عدالت آسیب دیده و در ساحت های عدالت دچار چالش جدی هستیم، انتظار نداشته باشید جامعه به سمت آرمان های اسلامی به پیش برود.
انتهای پیام
- منبع خبر : شفقنا
